Hasta ve Yaşlı Hizmetleri Alanı

HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ ALANI

İnsan vücudunun anatomisi, sağlık hizmetlerinde iletişim, etik ilke ve sorumlulukları doğrultusunda çalışma, hasta ve yaşlının kişisel bakımını yapma, tıbbi bakımını destekleme, hasta ve yaşlının beslenmesini sağlama, enfeksiyon hastalıklarına karşı önlem alma, hasta/ yaralıya ilk yardım uygulama, tıbbi terminoloji, rehabilitasyon, sağlıklı ve aktif yaşlanma ile ilgili bilgi, becerileri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen alandır.

A. ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ

Çoğunlukla gelişmiş ülkelerde daha görünür olan yaşlanma olgusu, artık gelişmiş ülkeler kadar gelişmekte olan ülkeler açısından da önemle değerlendirilmesi gereken bir konudur. Yaşlı, hasta ve engelli için şu andaki uygun bakım kurum bakımıdır ve ülkemizde yetersiz olmakla birlikte oldukça pahalı bir bakımdır.

Mezun olan öğrencilerimiz üniversite eğitimlerini de tamamladıktan sonra kamu ve özel sektöre ait Huzurevleri, bakımevleri ile yaşlı dinlenme evleri, hastaneler, polikliniklerde istihdam imkânları bulunmaktadır. Ayrıca, yaşlı, hasta ve engellilerin evlerde bakımı giderek yaygınlaşmaktadır. Bu nedenle evlerde bakım hizmetlerinde de çalışabilirler.

Kişisel bilgi ve beceriye bağlı olarak bu alandan mezun olan öğrencilerimizin işsiz kalma riski yoktur. Özellikle kurumlarda belgeli eleman çalıştırma zorunluluğu olduğu için bu eğitimli bakım elemanları kurumlar tarafından tercih edilmektedirler.

ALANIN TANIMI: Temel sağlık hizmetleri, yaşlı, engelli, hasta, yaşlı tüm insanlara, bulundukları her ortamda ve şartta (okul, ev, işyeri, hastane) sağlık hizmeti verilen alandır. Gelişen teknolojinin ve bilgi çağının getirdiği değişimler, ülkemizin içinde bulunduğu sosyo-ekonomik durum; kaliteli sağlık hizmetlerinin sunumunda ve sağlık alanında nitelikli elemanlara olan ihtiyacı arttırmaktadır. Hasta ve Yaşlı Hizmetleri alanı altında yer alan dalların yeterliklerini kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen alandır.

B-DAL POGRAMLARI

1. YAŞLI BAKIMI ELEMANI

Tanımı: Yaşlı bakımı elemanının sahip olması gereken iletişim, temel sağlık, vücut mekaniği ve yaşlının bakımı ile ilgili yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.

2. HASTA BAKIMI ELEMANI

Tanımı: Hasta bakımı elemanının sahip olması gereken iletişim, temel sağlık ve hasta bakım hizmetleri ile ilgili yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.

GÖREVLER

· Yaşlı bireylere beslenme, genel vücut temizliği, hareket, uygun yatak pozisyonu vb. temel gereksinimlerini karşılayacak bakım hizmeti verir,
· Yaşlının hekim tarafından planlanan tedavisinin uygulanmasını sağlamak için enjeksiyon, pansuman, yara bakımı, sonda bakımı vb. tıbbi girişimleri yapar, ilaç tedavilerini uygular,
· Yaşlının tansiyon, ateş, nabız, solunum gibi günlük sağlık göstergelerinin kontrolünü yapar,
· Yaşlı bireylere acil durumlarda ilkyardım kurallarını uygular.
· Yaşlı bireylerin sosyal yönden desteklenmeleri ve özgüvenlerini kazanmaları için uğraş terapi programları planlar, uygular ve katılımı sağlar,,
· Sosyal ve fiziksel rehabilitasyona gereksinimi olan yaşlılara planlanan programların uygulanmasında yardımcı olur,
· Yaşlı bireylerin birbirleriyle ve toplumla olan iletişimlerinin artırılmasına yardımcı olur,
· Sosyal ve ekonomik yoksunluk içinde bulunan yaşlılara yol gösterici olur,
· Yetişkin pedagojisi konusunda kendini yetiştirir.

MESLEK ELEMANINDA ARANAN ÖZELLİKLER

· Yaşlı insanlara hizmet etmeyi seven ve onlarla birlikte olmaktan hoşlanan,
· İnsan sağlığı ve biyolojiye ilgili,
· Yaşlı ve yakınlarıyla empati kurabilen ve onların duygu ve düşüncelerini anlayabilen,
· Sevecen, hoşgörülü, sabırlı, güleryüzlü,
· Bir işi planlayabilen ve uygulamaya koyabilen,
· Coşkulu, dikkatli ve işine özen gösteren,
· Sorumluluk sahibi, işbirliğine ve kişisel gelişime açık,
· Ruhsal ve fiziksel rahatsızlığı olmayan,
kimseler olmaları gerekmektedir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Çalışma ortamları temiz ve oldukça hareketlidir. Gece ve/veya gündüz nöbet şeklinde çalışma olabileceğinden, görev süreçlerinde yoğun stres ve fiziksel yorgunluk olabilir. Her zaman dikkatli olmak

İŞ BULMA İMKÂNLARI

Gelişen ve değişen Türkiye'de geniş aile yapısından çekirdek aile yapısına geçiş, kadının çalışması gibi sosyal değişimler ailelere çocuk bakımı sorunlarının yanı sıra yaşlı bakımı sorunlarını da getirmiştir. Ülkemizde yaşlı bireyin sağlık-sosyal güvencesine yönelik yasal ve kurumsal destekler oldukça yetersizdir. Bu kurumlar nitel ve nicel özellikleri ile ülkemiz yaşlı ve de sağlık sorunları olan popülasyona hizmet vermede oldukça yetersizdir. Geçmişimiz ve de geleceğimiz olan yaşlılarımızın ilgi ve güvene gereksinimi vardır. Yetişkinimizi emekliliğe, menopoza, andropoza, kayıplara hazırlayan kısacası sağlıklı ve mutlu yaşlılığa hazırlayan ve onların üretkenliklerini sürdürmelerine yardımcı olacak meslek elemanlarına ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Yaşlı bakımı meslek elemanları, bedensel, manevi ve sosyal kayıpların yaşandığı yaşamın üçüncü dönemindeki ana ve babalarımızın, erken emekliye ayrılan çalışanlarımızın yaşlılığa hazırlanmasını, sorunları ile baş edebilmesini öğrenmelerini, yaşam sevincini ve üretkenliğini sürdürmelerini ve yaşama onurlu bir şekilde devam etmelerini sağlarlar.
Yaşlı Bakımı programından mezun öğrenciler, resmi ve özel hastaneler, araştırma ve uygulama hastaneleri ile özel poliklinik, kamu sağlık kuruluşlarının geriatri servislerinde, yaşlı bakım yurtları, huzurevleri, yaşlılar kulübü, yaşlı dinlenme evleri, rehabilitasyon merkezleri ve evde bakım hizmeti veren özel kuruluşlarda görev yapmaktadırlar.

F. EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI

Meslek liselerinin Ebelik, Ebelik-Hemşirelik, Hemşirelik, Laborant, Laboratuvar, Laboratuvar Hizmetleri, Laboratuvar Teknisyenliği, Sağlık, Sağlık Memurluğu, Veteriner-Laboratuvar, Hasta ve Yaşlı Hizmetleri, Yaşlı Hizmetleri bölümü mezunları Yaşlı Bakımı önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim Başarı Puanları, okul türleri,Mesleki ve Teknik Eğitim Bölge'leri (METEB) ve mezuniyet yılları dikkate alınarak kontenjan dahilinde yerleştirilebilirler.

· Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da genel liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kalan kontenjanlara isteklerine ve YGS puanına göre yerleştirilebilmektedirler. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Yükseköğretime Geçiş Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli "YGS-2" puanı almaları gerekir.
· Bu eğitimi alabilmek ve uygulamaları icra edebilmek için her türlü koşullarda fiziki ve sosyal performansı gerçekleştirebilecek psikolojik ve bedensel sağlığa sahip ve görev yapabilirliği konusunda sağlık heyeti raporu istenir.
Mesleğin eğitim süresi 2 yıldır.
Öğrenciler eğitim süresince aşağıdaki dersleri alırlar;
1.yıl: Yaşlı Bakımı İlke ve Uygulamaları I, Fizyoloji, Tıbbi Terminoloji, Türk Dili I, Temel Bilgi Tekn. Kullanımı, Anatomi, Farmakoloji, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I, İngilizce I, Psikoloji,
2.yıl, Nörolojik Hastalıklar, Kronik Hastalıklar Bilgisi, Geriatri Pskiyatri, Toplam Kalite Yönetimi, Tıbbi Deontoloji ve Etik, Bulaşıcı Hastalıklar, Mesleki İngilizce, Egzersiz Fiz. ve Yaşlı Jimnastiği, Sosyal Rehabilitasyon ve Uğraş Terapisi